Η ομιλία του πρωθυπουργού, στον αμερικανικό λαό, αλλά και στην ελληνική Ομογένεια, η οποία διατηρεί στενές σχέσεις με τον Λευκό Οίκο και έχει συμβάλει σημαντικά στη σύσφιξη των ελληνοαμερικανικών σχέσεων, περιγράφεται ως μια ομιλία με «εθνικό, γεωπολιτικό και ιστορικό» στίγμα, που θα αναδεικνύει το ιστορικό βάθος και εύρος των σχέσεων των δυο χωρών.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκίνησε την ομιλία του λέγοντας: «Δεν υπάρχει μεγαλύτερη τιμή για τους εκλεγμένους ηγέτες από το αν απευθυνθεί στους αιρετούς του λαού που βάσισε τη χώρα του στο ελληνικό μοντέλο και έχει υπηρετήσει και υπεραμυνθεί των δημοκρατικών αξιών. Γνωρίζω απολύτως τους βαθείς δεσμούς που ενώνει τα δύο έθνη. Πέρυσι, η Ελλάδα γιόρτασε 200 χρόνια από την απελευθέρωσή της και ήταν οι Έλληνες που ενέπνευσαν την αμερικανική ελευθερία και στη συνέχεια η ίδρυση της αμερικανικής δημοκρατίας, αποτέλεσε ένα μοντέλο έμπνευσης για τους καταπιεσμένους λαούς».
Αναφερόμενος στις Καμάλα Χάρις και Νάνσι Πελόζι είπε: «Είμαι μεγάλη τιμή και χαρά να απευθύνομαι σε αυτή την κοινή συνεδρίαση υπό την προεδρία δύο γυναικών… Οποιοδήποτε κράτος που δεν αξιοποιεί το ταλέντο των γυναικών, δαπανά το ήμισυ των πόρων του, σύμφωνα με τον Πλάτωνα».
Στη συνέχεια έκανε αναφορά στα δημοκρατικά ιδεώδη και την Ουκρανία: «Οπως όλοι οι Έλληνες πάντοτε όταν έρχομαι στην Ουάσινγκτον αισθάνομαι σαν να έρχομαι σπίτι μου. Μου
Έχω έρθει εδώ ενώπιον σας για να γιορτάσω ένα θαύμα, το ελληνικό ιδεώδες. Είναι σκληρό για εμάς να συνειδητοποιούμε πόσο βαθιά ριζωμένο ήταν αυτό το ιδεώδες πριν από 25 αιώνες… Καμία κοινωνία πριν από τους Έλληνες δεν τόλμησε να πιστέψει ότι η τάξη και η κοινωνία είναι συμβατές. Η γέννηση της Δημοκρατίας στην αρχαία Αθήνα οδήγησε σε δημιουργικό πνεύμα στην Ελλάδα. Η δημιουργία της Δημοκρατίας της ΗΠΑ δημιούργησε τη μεγαλύτερη επέκταση ελευθερίας και προόδου που έχει γνωρίσει ποτέ ο άνθρωπος.
Μας δείξατε ότι η Ελευθέρια είναι ένα αγαθό για το οποίο αξίζει να πολεμήσουμε… Οι δικοί μας προπάτορες κοίταξαν από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού για υποστήριξη. Μίλησαν για τη δίψα ελευθερίας, ήθελαν να μιμηθούν εσάς. Ήθελαν να φανούν αντάξιοι των προσδοκιών σας
Αν αντικαταστήσουμε τη λέξη Ελλάδα με τη λέξη Ουκρανία θα δείτε τεράστιες ομοιότητες με το σήμερα. Όπως συμβαίνει με τη Μαριούπολη, το Μεσολόγγι είχε εξαιρετικούς αμυνόμενους πριν από την τελική έξοδο. Όταν βλέπουμε τον ίδιο πόνο, την ίδια θλίψη σε μία πόλη με ελληνικό όνομα, θυμόμαστε το Μεσολόγγι και το κόστος του δικού μας αγώνα. Ακόμα και σήμερα δεν έχουμε ξεχάσει τους Αμερικανούς εθελοντές. Τα ονόματα τους τιμώνται Πολλοί φρόντισαν γυναίκες και παιδιά που είχαν μείνει άστεγοι. Το πρώτο σχολείο θηλέων δημιουργήθηκε στην Αθήνα από έναν Αμερικανό πάστορα.
Οι δικές μας χώρες ήταν πάντα στο σωστό μονοπάτι της Ιστορίας… Αυτά τα 200 έτη είναι μία υπενθύμιση των αξιών που μας ενώνουν. Αφελώς πιστέψαμε ότι η Ευρώπη έχει βρει επιτέλους το μονοπάτι της ειρήνης. Πιστέψαμε στην εμβάθυνση της ΕΕ. Πιστέψαμε ότι αυτή η ένωση θα οδηγούσε τον πόλεμο στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας και κανένας δεν θα καταπατούσε τα δικαιώματα ενός άλλου λαού. Αγνοήσαμε τα προειδοποιητικά σημάδια της Ρωσίας… Κοιτάμε την τραγωδία στην Ουκρανία. Αφελώς πιστέψαμε ότι, μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, η Ευρώπη έχει βρει το μονοπάτι της ειρήνης. Ότι η ένωση της Ευρώπης θα οδηγούσε τον πόλεμο στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας. Τώρα, γνωρίζουμε ότι κάναμε λάθος. Κοιτάμε προς το Κίεβο, την Οδησσό, τη Μαριούπολη, που δημιουργήθηκε από την Αικατερίνη τη Μεγάλη, για να εγκατασταθούν οι Έλληνες της Κριμαίας, που ήθελαν να ξεφύγουν από τον οθωμανικό ζυγό.
Δεν έχουμε τίποτα εναντίον του ρωσικού λαού, αλλά δεν μπορούμε να σφυρίζουμε αδιάφορα σε έναν αγώνα που θυμίζει τον δικό μας τόσο έντονα. Γνωρίζουμε τι σημαίνει να πρέπει να καταφύγεις στα όπλα για να προστατεύσεις την ελευθερία σου. Κατανοούμε τη σπουδαιότητα των φίλων, τη σημασία των συμμάχων. Αναγνωρίζουμε τη σπουδαιότητα του να είσαι στο πλευρό. Κι εμείς αταλάντευτα είμαστε στο πλευρό της Ουκρανίας. Υποστηρίξαμε τους Ουκρανούς για να υπερασπιστούν την πατρίδα τους. Καλωσορίσαμε τους πρόσφυγες».
Για τα εθνικά θέματα είπε: Η γλώσσα της νοσταλγίας μίας αυτοκρατορίας δεν μπορεί να συνεχιστεί. Σας ζητώ να μην ξεχάσουμε μία ανοιχτή πληγή: αναφέρομαι στην εισβολή και τη διχοτόμηση της Κύπρου. Αυτό το ζήτημα πρέπει να επιλυθεί σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο και τις αποφάσεις του ΟΗΕ. Θέλω να είμαι ξεκάθαρος. Δεν θα αποδεχθούμε τη λύση των δύο κρατών και τη διχοτόμηση της Κύπρου. Το ίδιο ισχύει για όλες τις άλλες περιφερειακές διαμάχες. Η Ελλάδα είναι πάντοτε ανοιχτή στο διάλογο. Θα ήθελα να είμαι απολύτως σαφής. Δεν θα δεχθούμε καμία συμπεριφορά που παραβιάζει την εθνική μας κυριαρχία. Θα πρέπει να σταματήσουν άμεσα οι υπερπτήσεις πάνω από τα ελληνικά νησιά. Γι’ αυτό θα πρέπει να το σκέφτεστε ακόμη περισσότερο όταν αποφασίζετε τα εξοπλιστικά προγράμματα στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.
Στη συνέχεια, ο πρωθυπουργός θα έχει συνάντηση με την αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, Καμάλα Χάρις. Στις 19:00 ώρα Ελλάδος θα παρακαθήσει σε δεξίωση που παραθέτει προς τιμήν του η πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων.
Στις 2:10 ώρα Ελλάδος ο κ. Μητσοτάκης θα παρακαθήσει σε δείπνο με εκπροσώπους ελληνοαμερικανικών οργανώσεων.
